Axenda Mazucu

Asturies ante'l despoblamiento rural: Una mirada desde l'antropoloxía

Organizado por Ástura en el Ateneo Obrero de Gijón.

Baxo'l títulu de «ASTURIES ANTE'L DESPOBLAMIENTU RURAL: UNA MIRADA DENDE L'ANTROPOLOXÍA» esti mes de mayu falaranos el gran maestru d'antropólogos Adolfo García. Tres 40 años trabayando sobre'l mundu rural, cada vegada más hibridáu col urbanu, en 2016 Adolfo García espubliza'l so manifiestu «Alabanza de aldea», una mirada antropolóxica, científica, global, sobre'l trescursu de los pueblos d'Asturies, que tenta d'asoleyar lo que ta tapecío pa poder pescanciar lo que ta a la lluz y nun se comprende. Esti estudiu caltúvose dende mediaos del sieglu pasáu hasta'l presente. Adolfo García pescuda que la crisis de los pueblos dende los años 60 ye más sociocultural qu'económica, lo mesmo que nel restu d'Europa, onde la certidume d'esta crisis y l'aplicación de soluciones aventáyanos en venti años. La meyor inversión que puede facese pa la igua d'estos problemes ye la investigación, el conocimientu fondu de les causes. La conferencia d'esti mes quier amosar l'estáu de la cuestión y les posibles víes de solución.
La hipótesis fundamental sofítase nel fechu de que la sociedá rural «frañe per dientro» y, especialmente, pol sistema familiar. Trátase de causes de calter socio-cultural, onde xueguen un papel determinante la muyer y la escuela. Y nesti puntu tenemos que mos facer dos entrugues: ¿ye necesario salvar los pueblos, por qué? y ¿cómo? Respeutu a la primer cuestión, sorrayaremos dalgunos valores que curiaben los habitantes de l'aldega y que, anguaño, necesita con urxencia la nuestra sociedá: conocimientu y respetu del mediu, multiusu del paisaxe, espacios y bienes de calidá, tiempu cíclicu y espaciu estructural, vecindá/seguranza, tridimensionalidá humana…
En cuanto a la segunda entruga, ufriránse tamién delles propuestes: percontiar les esplotaciones familiares con una economía diversificao; facer visibles a les muyeres rurales nel desendolcu de llabores productivos (industries agroalimentaries, artesanía, turismu…); turismu rural, pero perfeutamente reguláu: nun puede ser un monocultivu plantegáu solo dende una clave económica, y pa ello ye necesaria, otra vegada, la investigación sobre lo que se va a ufiertar; pa finar, una población rural tan avieyao ye un problema, pero tamién puede ser una oportunidá p'afitar población. Reflexonar sobre estos temes y ufrir alternatives de solución ye l'oxetivu de la nuestra conferencia de mayu.
----------------------------------------
ADOLFO GARCÍA MARTÍNEZ estudió en varies universidaes españoles y foriates.
• Ye Llicenciáu y Máster en Filosofía y Diplomáu en Psicoloxía Social pola Universidá de Lyon (Francia);
• Ye Llicenciáu en Socioloxía pol Institut de Sociologie de Lyon;
• Ye Llicenciáu en Filosofía y Lletres pola Universidá de Valencia y
• Ye doctor n'Antropoloxía pola Universidá d'Uviéu.
• Foi profesor d'Antropoloxía Cultural nes universidaes d'Uviéu y de Valladolid, na Escuela de Trabayu Social d'Uviéu, na Escuela de Maxisteriu y Profesor-Tutor d'Antropoloxía de la Uned;
• Caderalgu d'institutu xubiláu, angüaño da clases nun Máster nel Milán d'Historia y Análisis cultural.
• Fizo trabayu de campu en munchos llugares, por exemplu, ente los emigrantes españoles y portugueses na ciudá francesa de Lyon, ente los vaqueiros d'alzada, na zona d'Oscos, en Valdés, en Somiedu, en Tinéu, ente los ganaderos treshumantes de bona parte d'Asturies y nos barrios de Naranco y Vallobín d'Uviéu.
• Dirixó proyeutos d'investigación etnográfica y antropolóxica y de recuperación de patrimoniu etnográficu, asina como tesis doctorales.
• Ye autor d'una docena de llibros y d'un cientu d'artículos de temática antropolóxica: "Antropología de Asturias", 2 vol. (2009-2011), "Los vaqueiros de alzada de Asturias" (1988, 1ª ed., y 2010, 2ª ed.), "La casa tradicional de San Martín de Oscos" (2002), "Familia y sociedad" (2004), "La cultura somedana. Una perspectiva etnográfica" (1994), "Tristes institutos" (coautor, 2000), "Las brañas de Asturias. Un estudio etnográfico, etnobotánico y etnolingüístico" (coautor, 2008), "La cultura del pan en Villanueva de Oscos" (2006), "Alabanza de aldea" (2016), "La vejez en los pueblos de Asturias" (2002), "La función enculturalizadora de los ritos" (2004), "El tabú" (2006), "La trashumancia en Asturias y la conservación del paisaje y de las razas" (2005), "La población rural y la conservación del medio: la historia de un conflicto" (2001), etc.
• En 1987: Premiu Juan Uría Ríu polos sos trabayos d'investigación nel campo de la cultura asturiana.
• En 1997: II Premiu d'Investigación y recuperación de comarques rurales.